Vuistregels
Uw arts heeft u een dikke darmonderzoek of “colonoscopie” aanbevolen. Om dit onderzoek te kunnen uitvoeren, moet de darm volledig rein en leeg zijn. Stukjes stoelgang kunnen immers het zicht belemmeren. Een perfecte voorbereiding is een absolute voorwaarde voor een kwaliteitsvolle coloscopie. Mogelijke consequenties van een onvoldoende voorbereiding zijn:
- Onderzoek kan niet doorgaan
- Onvoldoende kwaliteit van de inspectie
- Hoger risico op verwikkelingen
- Geen therapeutische aktes (bvb. wegnemen van poliepen) mogelijk
- Anesthesisten weigeren patiënt in slaap te doen
Voor de voorbereiding hanteren wij een “5-stappenplan”:
- Meest geschikte laxatief kiezen
- Timing voorbereiding: Onderzoek gepland in de voor- of namiddag? Indien onderzoek gepland in de namiddag: voorbereiding volledig thuis of thuis + in dagkliniek?
- Vragenlijsten voor “onderzoek onder narcose” + “medicatielijst”
- Neemt patiënt bloedverdunners?
- Neemt patiënt medicatie tegen diabetes of suikerziekte?
1. Meest geschikte laxatief kiezen
Er zijn verschillende producten en voorbereidingsschema’s beschikbaar. De producten waar wij de voorkeur aan geven zijn Picoprep® en Moviprep®: Deze producten bestaan uit een in water op te lossen “poeder”.
- Voor Picoprep® dient u 1 zakje op te lossen in een glas water, gevolgd door minstens 2 liter heldere vloeistof naar keuze. Deze procedure moet u 2 keer uitvoeren, best met 1 nacht tussen.
- Voor Moviprep® dient u 2 zakjes (zakje “A” en zakje “B”) op te lossen in 1 liter water, gevolgd door nog minstens 1 liter heldere vloeistof naar keuze. Er bestaan verschillende smaken. Deze procedure moet u 2 keer uitvoeren, best met 1 nacht tussen.
Daarenboven is aan te raden om 2 dagen tevoren al een laxeermiddel in te nemen ten einde de stoelgang alvast zacht te maken, zeker indien u geconstipeerd bent; voor Picoprep® is dit een macrogol preparaat (dagelijks 2 zakjes Laxido®, Movicol®,…). Voor Moviprep® is dit een laxeermiddel op basis van picosulfaat (dagelijks 15 druppels Laxoberon®)
Al de bovenvermelde producten zijn vrij van medisch voorschrift en kunnen in elke apotheek vrij aangekocht worden. De gedetailleerde uitleg over de mogelijke voorbereidingsschema’s vindt u onder puntje 3.2. Desgewenst kan u het document gemakkelijk afprinten (bovenaan op de "print-vriendelijke versie" klikken).
De keuze van de manier van voorbereiden van de dikke darm zal meestal door uw arts worden gemaakt. Bij twijfel of vragen hierover, aarzel dan zeker niet om met ons contact op te nemen.
2. Timing voorbereiding: Onderzoek gepland in de voor- of namiddag? Indien onderzoek gepland in de namiddag: voorbereiding volledig thuis of thuis + in dagkliniek?
De darmvoorbereiding voor een colonoscopie begint altijd bij u thuis, de dag vóór het geplande onderzoek, na uw laatste maaltijd (rond 18u)
Indien het onderzoek doorgaat in de namiddag, dan zijn er de dag van het onderzoek 2 mogelijkheden:
- U heeft de mogelijkheid om in de voormiddag de voorbereiding thuis te vervolledigen. U wordt dan pas om 11:00u verwacht in de dagkliniek.
U mag echter niet meer drinken vanaf 9u. U zal er dus thuis zelf goed moeten op toezien dat de darm voldoende rein geraakt. Dit betekent dat tegen ten laatste 9u de ontlasting zo goed als “helder” is, zonder stukjes. Indien dit niet het geval zou zijn, of indien u twijfelt, moet u ten laatste tegen 9u contact opnemen met de dagkliniek (campus Bornem: 03/890.17.43). Het nadeel van de “thuis-voorbereiding” is dat er geen correcties meer mogelijk zijn door de verpleegkundigen van de dagkliniek en daarom best voorbehouden wordt voor patiënten “met ervaring”.
- Indien u wenst om de voorbereiding op de dag van het onderzoek in het ziekenhuis verder te zetten, dan dient u zich om 8u nuchter aan te melden in de dagkliniek. De verpleegkundigen van de dagkliniek zullen u dan bijstaan met de rest van de voorbereiding hetgeen eventuele aanpassingen en bijsturingen aan de voorbereiding mogelijk maakt. Aangezien het niet voorspelbaar is hoe vlot een voorbereiding loopt, kan het zijn dat in de vroege voormiddag de darm al voldoende is gereinigd. Het onderzoek gaat steeds door in de namiddag; het is dus raadzaam om bv. wat lectuur te voorzien.
Indien het onderzoek doorgaat in de voormiddag, dan zal de voorbereiding volledig bij u thuis zijn uitgevoerd: het eerste deel daags tevoren (na de laatste maaltijd, rond 18u), het 2de deel 's ochtends om 5u. U dient zich dan op de dag van het onderzoek ook om 8u nuchter aan te melden in de dagkliniek.
Onder de rubriek 3.2.2 en 3.2.3 vindt u de uitgebreide beschrijving terug van de voorbereiding met Moviprep of Picoprep, waar ook een onderscheid wordt gemaakt tussen een onderzoek in de voormiddag of in de namiddag.
3. Vragenlijsten voor “onderzoek onder narcose” + “medicatielijst"
Beide vragenlijsten dienen ingevuld en gehandtekend meegebracht te worden bij de opname. Deze kunnen worden afgeprint van de website (3.7 preoperatieve vragenlijst).
4. Neemt patiënt medicatie die invloed heeft op de bloedstolling
Gelieve hiervoor steeds vooraf uw huisarts te raadplegen !!!
De richtlijnen voor het uitvoeren van onderzoeken onder medicatie die de bloedstolling beïnvloedt, zijn veranderd. Niet alleen zijn er enkele nieuwe producten op de markt, maar ook de richtlijnen mbt. de bestaande producten zijn gewijzigd.
We onderscheiden maatregelen ifv.:
- het type onderzoek (hoog-risico versus laag-risico)
- het type bloedverdunner (halfwaardetijd)
- de indicatie voor het nemen van de bloedverdunner (risicopatiënt)
Soms is vooraf een controle van de bloedstolling door de huisarts nodig. Gelieve het resultaat van deze analyse steeds mee te nemen de dag van het onderzoek !
Onder rubriek 6.5 bloedverdunnende medicatie vindt u hierover de laatste aanpassingen conform de nieuwste internationale richtlijnen.
5. Neemt patiënt antidiabetica?
Gelieve hiervoor steeds vooraf uw huisarts te raadplegen !!!
Alle patiënten dienen nuchter te zijn, en igv. diabetes of suikerziekte zijn er enkele aandachtspunten. Indien u medicatie neemt via de mond (tabletten), mogen deze ‘s ochtends voor het onderzoek niet ingenomen worden. Speciale aandacht voor metformine en de combinatiepreparaten, die minstens 48 u vóór en tot 24u na het onderzoek dienen onderbroken te worden. Insuline-injecties worden ’s morgens niet meer gegeven.
Bij diabetespatiënten die insuline gebruiken, wordt bij opname een infuus gestart met glucose. De glycemiewaarden worden nauwlettend opgevolgd. Bij problemen en duidelijk afwijkende glycemiewaarden, ook na de procedure, worden endocrinoloog en anesthesist verwittigd.
Onder de rubriek 6.8 Diabetesbeleid in nuchtere toestand vindt u een overzicht dat eveneens kan afgeprint worden.